Burdż Chalifa (ar. برج خليفة „wieża Chalify”), nazwa stosowana przed otwarciem: Burdż Dubaj ar. برج دبي Dubaju”) – wieżowiec w Dubaju w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, zbudowany przez firmy Samsung Constructions, BESIX i Arabtec.
Budowa, rozpoczęta 21 września 2004, zakończyła się 16 sierpnia 2009 roku. Wysokość budowli wynosi 828 metrów[3] i została osiągnięta 17 stycznia 2009 roku[4]. Budynek posiada 169 pięter użytkowych. Całkowita liczba kondygnacji wynosi 206. Oficjalne otwarcie budynku nastąpiło 4 stycznia 2010 roku, a koszt budowy to 1,5 miliarda dolarów.
Informacje
- Jest budynkiem z największą liczbą kondygnacji (160 pięter) (tytuł ten odebrał w lutym 2007 Sears Tower w Chicago, liczącemu 108 pięter).
- W wyniku problemów, spowodowanych bankructwem firmy odpowiedzialnej za elewację, pierwsze jej elementy pojawiły się na budynku dopiero w połowie 2007. Do czasu jej montażu „Burdż Dubaj był więc najwyższym betonowym szkieletem nieukończonego budynku, wyższym niż Ryugyong Hotel w Korei Północnej (105 pięter, 330,0 m wysokości, rok budowy 1989), który nosił ten niechlubny tytuł do 2006 r.
- Burdż Chalifa obecnie jest najwyższym wieżowcem na świecie (tytuł ten odebrał 21 lipca 2007 Taipei 101, położonemu w stolicy Tajwanu, Tajpej, drapaczowi o wysokości 509,2 m).
- 13 września 2007 wieżowiec przerósł CN Tower (553,33 m) stając się najwyższą wolno stojącą budowlą.
- 24 listopada 2007 zakończono wylewanie betonowej części budynku, jest to światowy rekord budowli skonstruowanej za pomocą pompowanego pionowo betonu (156 pięter i 585,7 m).
- 20 maja 2008 osiągnął 649,7 m i stał się najwyższą budowlą w dziejach świata, przewyższając polski maszt radiowy w Konstantynowie (koło Gąbina), mający 646,38 m, który zawalił się 8 sierpnia 1991. Burdż Chalifa jest najwyższą budowlą stojącą na Ziemi (maszt KVLY-TV w USA w Dakocie ma 628,8 m).
- 11 września 2008 osiągnął wysokość 700,9 m i stał się pierwszą budowlą, która przekroczyła wysokość 700 m.
- 30 grudnia 2008 osiągnął wysokość 780,0 m [6].
- 17 stycznia 2009 osiągnął docelową wysokość 818,0 m[7].
- 4 stycznia 2010 budynek został oficjalnie otwarty przez szejka Muhammada ibn Raszida al-Maktuma
- Ma on najwyżej na świecie położony „taras widokowy – na 124. piętrze, a na piętrach 158. i 76. znajdują się najwyżej na świecie usytuowane meczet i basen [8].
Rozmiary budynku
Początkowo Burdż Chalifa miał mieć wysokość około 560 metrów i wykorzystywał projekt niewybudowanej nigdy wieży Grollo Tower w Melbourne w Australii. Niedługo potem firma Skidmore, Owings and Merrill nadała budynkowi obecny kształt i wygląd, podnosząc jego wysokość do 650, a później do 705 metrów. Główny architekt, Adrian Smith uznał jednak, że górne partie budynku nie wyglądają odpowiednio i postanowił jeszcze bardziej zwiększyć wysokość konstrukcji, by nadać wieżowcowi smuklejszy wygląd. Szczytowe partie budynku, od piętra 154 wzwyż są zbudowane tylko na lekkiej stalowej konstrukcji, zamiast żelbetowego szkieletu, jak niższe piętra. Inwestor, firma Emaar, uważa, że w ten sposób szczyt wieży będzie mógł być jeszcze bardziej podwyższony, by pobić ewentualnych konkurentów do tytułu najwyższego budynku świata, jednak gdy budowa zostanie ukończona, nie będzie to możliwe.
Wygląd i wystrój
Burdż Chalifa zaprojektowany został przez firmę architektoniczną Skidmore, Owings and Merrill, która projektowała także „budynki Sears Tower oraz Wieżę Wolności.
Ogólny wygląd i plan wieży nawiązuje do kwiatu pustyni oraz architektury islamu ornamenty, ozdoby itp.). Wieżowiec składa się z centralnego rdzenia oraz 3 „ramion” – w miarę wzrostu wysokości wieżowca, poszczególne „ramiona” są coraz mniejsze, co nadaje mu smukłości i niezbędnej aerodynamiki. Na samym szczycie, centralny rdzeń przechodzi w iglicę wieńczącą budynek. Poszczególne piętra się rozwidlają, co ma zapewniać lepsze widoki na Zatokę Perską. Najniższe piętra wieży zostały „przeznaczone na hotel, którego wystrojem zajął się Giorgio Armani.
Galeria z budowy
Inwestycja
Burdż Chalifa jest centralnym punktem ogromnej inwestycji zajmującej dwa kilometry kwadratowe, która obejmuje kilkanaście hoteli, w tym 306-metrowy Burj Khalifa Lake Hotel & Serviced Apartments i 192-metrowy Burj Dubai Mall Hotel, 6 akrów parków, kilkadziesiąt wieżowców mieszkalnych (18 wieżowców The Residences, 6 wieżowców South Ridge, 3 wieżowce Burj Views, 3 wieżowce The Lofts, 2 wieżowce Boulevard Central, budynek 8 Boulevard Walk, dwa wieżowce mieszkalne naprzeciw Boulevard Cetral, jeden wieżowiec mieszkalny „budowany przez firmę DAMAC, jeden wieżowiec mieszkalny znany jako Climax Tower) oraz jezioro Burj Dubai Lake o powierzchni 12 hektarów wraz z wyspą z parkiem. Oprócz tego inwestycja dostarczy znacznych ilości powierzchni biurowej, wśród której znajduje się tzw. Business Hub oraz dwa wieżowce Boulevard Central (34- i 42-piętrowy). Koszt budowy całej inwestycji wyniesie około 20 miliardów USD.
Strajk robotników
Pracownicy budujący Burdż Chalifa skarżą się na niskie płace i na złe warunki pracy. Według danych z prasy zarobek doświadczonego cieśli wynosi 7,60 USD dziennie, a niewykwalifikowany pracownik zarabia 4,00 USD. Niektórzy pracodawcy zatrzymują paszporty swoich pracowników do ukończenia budowy, a płace są wpłacane z opóźnieniem. W ZEA związki zawodowe są zabronione, dlatego 21 marca 2006 wybuchły ogromne zamieszki a pracownicy zniszczyli samochody, biura i budynki w pobliżu budowy. Według urzędników szkody wynoszą ok. 20 mln EUR. Pracownicy następnego dnia zaczęli strajk i przyłączyli się do strajkujących robotników z dubajskiego lotniska, lecz po negocjacjach wrócili do pracy.
Konkurencja
Największy konkurent dla „Burdż Chalifa nosi nazwę Nakheel Tower. Znajduje się wciąż w fazie projektów; miałby zostać zbudowany niecałe 50 kilometrów od Burdż Chalifa, w sercu Madinat al-Arab, centralnej dzielnicy nowego projektu Dubai Waterfront. Inwestor, firma Al Nakheel Properties utrzymuje (rzeczywistą) wysokość wieży w ścisłej tajemnicy. Obecnie uważa się, że budynek o pierwotnej wysokości 1600 metrów został zmniejszony do wysokości 1400 metrów, i 228 pięter. Kolejnym konkurentem dla Burdż Chalifa jest wieżowiec o wysokości 1001 metrów, który miałby być częścią ogromnej inwestycji o nazwie Madinat al-Harir w Kuwejcie.
Pozostałe „budynki, pozostające wciąż w fazie projektów, które mogą przewyższyć w przyszłości Wieżę Chalify, to X-Seed 4000, TRY 2004, The Illinois, Bionic Tower czy Sky City 1000.
11 stycznia 2010 roku saudyjski książę, miliarder Al-Walid bin Talal ogłosił, że należący do niego Kingdom Holding chce zainwestować w budowę drapacza chmur o rekordowej wysokości 1000 metrów i przewyższyć tym samym Burdż Chalifa. Budynek miałby stanąć w portowym mieście Dżudda w Arabii Saudyjskiej[9].
Wybrane drapacze chmur (na czerwono zaznaczono wieżowce w budowie)